Tin tức

Ông M. thì trình bày cuối năm 2009, vợ chồng ông B. không có tiền trả vốn, lãi nên chuyển nhượng đất cho ông. Sau đó ông yêu cầu tách giấy đỏ và được UBND quận Ô Môn tách thành hai giấy cho ông vào tháng 2-2010. Sau khi được cấp giấy, ông yêu cầu vợ chồng ông B. giao đất nhưng vợ chồng ông B. không giao mà xin chuộc đất, có làm cam kết đến tháng 6-2010, nếu vợ chồng ông B. không chuộc lại thì ông có quyền bán cho người khác. Sau đó, ông bán đất cho ông H. Nay ông yêu cầu tòa chấp nhận yêu cầu của ông H.

Đất của vợ chồng ông B. có hai căn nhà không thể hiện trong hợp đồng chuyển nhượng. Ảnh: NN

Hai cấp tòa: Đó là hợp đồng giả cách!

Xử sơ thẩm hồi tháng 11-2017, TAND quận Ô Môn đã bác yêu cầu khởi kiện của ông H., chấp nhận phản tố của vợ chồng ông B., hủy hợp đồng chuyển nhượng đất giữa vợ chồng ông B. và ông M., hủy hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông M. và ông H., hủy giấy đỏ do UBND quận Ô Môn cấp cho ông H.

HĐXX cũng tuyên tách giao dịch dân sự về hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông H. và ông M. thành vụ kiện khác khi các bên có yêu cầu. Vợ chồng ông B. có nghĩa vụ trả cho ông M. số nợ gốc và lãi là hơn 100 triệu đồng. Khi vợ chồng ông B. trả xong tiền cho ông H. thì có quyền liên hệ cơ quan có thẩm quyền để xin cấp lại giấy đỏ.

Sau đó, ông H. và ông M. kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Xử phúc thẩm mới đây, TAND TP Cần Thơ nhận định việc lập hợp đồng chuyển nhượng đất giữa hai bên không xuất phát từ hoạt động chuyển nhượng đất thông thường mà xuất phát từ giao dịch vay mượn. Hợp đồng chuyển nhượng chỉ ghi nhận về chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không ghi nhận về tài sản trên đất. Trong khi từ năm 2005 đến nay, trên đất tồn tại hai căn nhà. Một căn nhà của vợ chồng ông B. từ trước năm 2005 và một căn nhà của một người liên quan khác từ năm 2005 nhưng người này không hề hay biết gì về việc vợ chồng ông B. chuyển nhượng đất cho ông M. Từ đó chứng minh lỗi chưa phù hợp của hợp đồng chuyển nhượng về tài sản gắn liền trên đất và ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người thứ ba.

Mặt khác, giá theo hợp đồng chuyển nhượng là 90 triệu đồng. Ông M. cho rằng đã giao thêm 20 triệu đồng để đủ số tiền trong hợp đồng nhưng không chứng minh được việc trả thêm 20 triệu đồng, trong khi phía bị đơn không thừa nhận.

Về tính pháp lý, sau khi ông M. được xác lập quyền sử dụng đất thì vẫn cho bị đơn chuộc lại giấy đất. Từ đó cho thấy các bên ký hợp đồng chuyển nhượng đất chỉ nhằm mục đích đảm bảo trả nợ số tiền vay. Giao dịch này vi phạm Điều 122 BLDS về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự.

Từ đó HĐXX kết luận hợp đồng chuyển nhượng đất giữa vợ chồng ông B. và ông M. là hợp đồng giả cách, là hình thức nhằm che giấu một thỏa thuận khác là vay tài sản, vi phạm Điều 129 và khoản 3 Điều 701 BLDS nên hợp đồng này không thể thực hiện được.

Đặc biệt, theo HĐXX, những năm gần đây ở TP Cần Thơ đã xảy ra nhiều trường hợp biến tướng từ giao dịch vay tài sản thành hợp đồng chuyển nhượng đất mà các bên tham gia giao dịch không biết, không lường trước được hậu quả xảy ra, dẫn đến hậu quả là một trong các bên mất đi quyền sử dụng đất. Do vậy, khi đánh giá các chứng cứ này phải xem xét nguồn gốc vấn đề phát sinh tranh chấp chứ không đơn thuẩn chỉ dựa vào hồ sơ.

Từ đó HĐXX đã bác kháng cáo của ông M. và ông H., tuyên giữ nguyên bản án sơ thẩm.